tag:blogger.com,1999:blog-43833350986625468832024-03-06T23:02:37.654+03:00HONOR POULTRY FARM BLOGJIPATIE MAYAI YA KISASA, MAYAI YA KUKU CHOTARA, BREED YA RED BRO, VIFARANGA VYA KUKU CHOTARA, KUKU WA NYAMA, MBOLEA, CHAKULA CHA KUKU NK. PIA TUNAUZA MAYAI YA KWALE
na kutoa ushauri juu ya ufugaji wa kuku pamoja na kwale na kukuelekeza namna ya kujenga mabanda ya kisasa. Pia unaweza kujifunza elimu ya ufugaji wa kwale kupitia www.qualfarm.co.uk
MAWASILIANO:-
+255658350050
+255758700252Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/15820305589351104988noreply@blogger.comBlogger3125tag:blogger.com,1999:blog-4383335098662546883.post-36284613715787330552015-01-20T12:09:00.000+03:002015-01-20T12:09:07.078+03:00YAJUE MAGONJWA MUHIMU YA KUKU/NDEGE WAFUGWAO ILI KUIKINGA NA KUIOKOA MIFUGO YAKO. [KUKU].<br />
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa
ni nini? </span></i></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa ni mabadiliko kutoka katika afya ya kawaida ya
mnyama/kuku. Hali hii hutokea pale</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">vimelea au vijidudu
vinapoingia mwili wa mnyama, kwa kula vyakula vyenye sumu, au inapotokea kuna
uhaba wa lishe au madini mwilini.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> </span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">TOFAUTI
ZA MUONEKANO KATI YA KUKU MWENYE AFYA NA KUKU MGONJWA</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">KUKU
MWENYE AFYA NZURI</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Macho
na sura angavu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hupenda
kula na kunywa maji</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Pua
zilizo safi, upanga na undu mwekundu, manyoya</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">laini na yaliyopangika vizuri</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hupumua
kwa utulivu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Sehemu
ya kutolea haja huwa kavu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kinyesi
kikavu, cheupe na kisicho na rangi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hutaga
mayai kawaida</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">KUKU ASIYE NA AFYA NZURI</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD6R_MIrKdBGZxO3ESBvAg40HXxo6F8yUfneA1HSZ3YpdhjOD9u2w89aJa8WBhfwCTv0CMrWDr5ltX__s-uSosVUkyhBnVwzoxhiKZAfIcNACSqMn-WtjNt5eE217I44YL9rwwMnMln3we/s1600/chicken_flu.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD6R_MIrKdBGZxO3ESBvAg40HXxo6F8yUfneA1HSZ3YpdhjOD9u2w89aJa8WBhfwCTv0CMrWDr5ltX__s-uSosVUkyhBnVwzoxhiKZAfIcNACSqMn-WtjNt5eE217I44YL9rwwMnMln3we/s1600/chicken_flu.jpg" width="240" /></a><span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Huonekana
mchovu na dhaifu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hula
na kunywa kidogo au zaidi ya kawaida</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hutoa
kamasi puani, ute na matongotongo; manyoya</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">yaliyovurugika</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hupumua
kwa shida na kwa sauti</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Sehemu
ya kutolea haja inakuwa na unyevunyevu na</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kinyesi kuganda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Huharisha,
kinyesi huwa na damu au minyoo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hutaga
mayai machache au husimama kutaga kabisa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Huwa
na tabia ya kujitenga na wenzake katika kundi</span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: center;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">MGONJWA MUHIMU
YANAYOSABABISHWA NA BACTERIA</span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">HOMA
KALI YA MATUMBO (FOWL TYPHOID)</span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo:<span style="color: #5cda00;"> </span></span></i></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ni ugonjwa wa kuku
unaosababishwa na bacteria na hushambulia zaidi kuku</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Wakubwa pia na
vifaranga. Ugonjwa pia hushambulia aina zote za bata, kanga na ndege</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">wa porini.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea:<span style="color: #5cda00;"> </span></span></i></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo
cha maambukizi ni maji na chakula kilichochafuliwa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">na kinyesi cha kuku
wagonjwa. Panya, ndege na wanyama wengine wanaweza kueneza</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">ugonjwa kwa kubeba
mizoga ya kuku waliokufa kwa ugonjwa na kuchafua maji na vyakula.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi pia
yanaweza kupitia katika mayai yanayototolewa na vifaranga kuathirika. Pia
mashine za kutotolea zilizochafuliwa zinaweza kuambukiza vifaranga.</span></div>
<br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wakubwa</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuharisha
kinyesi cha majimaji na cha rangi ya njano</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo
vya ghafla</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kupauka
kwa upanga na masikio kwa sababu ya kupungukiwa damu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Manyoya
hutimka, hushusha mbawa, hufumba macho na kuzubaa (kuvaa koti)</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga
wanatotolewa wakiwa wamekufa au dhaifu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hujikusanya
pamoja na kukosa hamu ya kula</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kinyesi
cha rangi ya njano na huganda kwenye manyoya ya sehemu ya kutolea haja</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hupumua
kwa haraka na kwa shida</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo
vingi huweza kutokea kuku wasipotibiwa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></i></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kinyesi
cha rangi ya njano na kijani kwenye manyoya ya sehemu ya kutolea haja kubwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Misuli
iliyovia na damu kuwa nyeusi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ini
lililovimba na kuwa na rangi ya pinki</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Bandama
lililovimba</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Figo
na mayai yaliyovia</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mabaka
meupe kwenye sehemu ya juu ya figo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">v<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Yapo madawa
mengi aina ya <b>antibiotiki </b>ambayo yanaweza kupunguza vifo vinavyotokana
na ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Lakini madawa haya hayawezi
kumaliza kabisa ugonjwa kutoka shambani.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">v<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<a name='more'></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></i></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
kwamba vifaranga wako wanatoka katika mashamba ambayo hayana huu ugonjwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Panga
utaratibu wa kuchunguza afya za kuku wako mara kwa mara na kuondoa/kuchinja
kuku</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">wanaonyesha dalili za
ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu wa kuhakikisha watu, wanyama, ndege wa aina nyingine na ndege wa
porini hawazururi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">shambani.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Fanya usafi wa mabanda na mazingira
mara kwa mara unapobadilisha makundi ya kuku kwa kutumia</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">viuatilifu
vilivyopendekezwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Aina nyingine ya Homa
ya Matumbo <b>(Avian Paratyphoid) </b>inafanana na aina iliyoelezwa hapo juu,
tofauti kubwa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">ni aina ya vimelea
vinavyosababisha aina hii ya homa, na huathiri zaidi kuku na bata wadogo.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">HOMA
YA MATUMBO (AVIAN PARATYPHOID)</span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maelezo:
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ni ugonjwa wa kuku unaosababishwa na bakteria wa spishi tofauti na
ya bakteria wanaosababisha homa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kali ya matumbo na
hushambulia zaidi kuku na bata wadogo. Vimelea vya ugonjwa huu huweza
kusababisha homa ya matumbo kwenye binadamu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-bidi-font-weight: bold; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo cha maambukizi ni maji na
chakula kilichochafuliwa na kinyesi cha kuku wagonjwa. Panya, mbwa,</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">ndege
na wanyama wengine wanaweza kueneza ugonjwa kwa kubeba mizoga ya kuku waliokufa
kwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">ugonjwa
na kuchafua vyanzo vya maji na vyakula.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi
pia yanaweza kupitia katika mayai yanayototolewa na vifaranga kuathirika. Pia
mashine za kutotolea zilizochafuliwa zinaweza kuambukiza vifaranga.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga</span></i></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga
wanatotolewa wakiwa wamekufa au mara tu baada ya kuanguliwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hujikusanya
pamoja karibu na joto</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo
kuganda kwenye manyoya ya sehemu ya kutolea haja</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo
kwenye vifaranga vinaweza kufikia hadi asilimia 50.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wakubwa</span></i></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo
vya ghafla Kuharisha kinyesi cha majimaji na cha rangi ya njano</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
kuharisha</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kupungua
kwa uzito</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wa mayai hupunguza utagaji</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
anaonekana mchovu</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mabadiliko muhimu
katika mzoga wa kifaranga ni:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ini kuvimba na kuvia</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uvimbe mweupe mdogo mdogo kwenye ini</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mapafu kuvia</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utumbo kuvimba</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njano ya yai kutapakaa tumboni</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Yapo madawa
mengi aina ya <b>antibiotiki </b>na <b>sulfa </b>ambayo yanaweza kupunguza vifo
vinavyotokana na</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ugonjwa. Lakini madawa haya
hayawezi kumaliza kabisa ugonjwa kutoka shambani.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha kwamba vifaranga wako wanatoka katika mashamba ambayo
hayana huu ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Panga utaratibu wa kuchunguza afya za kuku wako mara kwa mara na
kuondoa/kuchinja kuku</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">wanaonyesha dalili za
ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka utaratibu wa kuhakikisha watu, wanyama, ndege wa aina
nyingine na ndege wa porini hawazururi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">shambani.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Fanya usafi wa mabanda na mazingira mara kwa mara unapobadilisha
makundi ya kuku kwa kutumia</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">viuatilifu
vilivyopendekezwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mayai
yakusanywe mara kwa mara</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
vifaranga wanapata joto la kutosha.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">KUHARISHA
KINYESI CHEUPE (BACILLARY WHITE DIARRHEA)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ni ugonjwa wa kuku
unaosababishwa na bakteria na hushambulia zaidi kuku wadogo wenye umri hadi
wiki tatu. Ugonjwa pia hushambulia aina zote za bata, kanga na ndege wa porini
(mbuni).</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo cha maambukizi ni maji na chakula kilichochafuliwa na
kinyesi cha kuku wagonjwa. Panya, ndege na wanyama wengine wanaweza kueneza
ugonjwa kwa kubeba mizoga ya kuku iliyokufa kwa ugonjwa na kuchafua maji na
vyakula.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku waliopona baada ya matibabu wanaweza kuendelea kuchafua
mazingira na kuwa chanzo cha</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">maambukizi, hivyo
waondolewe shambani.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi pia yanaweza kupitia katika mayai yanayototolewa na
vifaranga kuathirika.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Tahadhari: Wageni na
wafanyakazi wanaweza kusambaza ugonjwa kutoka shamba hadi shamba au</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">banda hadi banda.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vituo vya kutotolea vifaranga vinaweza kuwa chanzo. Hakikisha
vifaranga wako hawatoki kwenye kituo chenye kuku wagonjwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya ghafla</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga wanatotolewa wakiwa wamekufa au dhaifu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hujikusanya pamoja karibu na taa kwa ajili ya kupata joto</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo wa rangi nyeupe kama chaki</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hupumua kwa shida</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo huganda kwenye manyoya ya sehemu ya kutolea haja</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga wanapiga sana kelele</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga wanaonyesha ulemavu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuvimba magoti</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wakubwa</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wakubwa huonyesha dalili za ugonjwa sugu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kupauka kwa upanga na masikio kwa sababu ya kupungukiwa damu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utagaji wa mayai hupungua</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njano ya yai iliyotapakaa tumboni mwa kuku</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uvimbe mdogo mdogo wa rangi ya kijivu ulioenea kwenye
moyo,firigisi, misuli, mapafu na sehemu ya nje ya utumbo katika kuku wakubwa
(umri wa wiki 2 hadi 5)</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Yapo madawa
mengi aina ya <b>antibiotiki </b>ambayo yanaweza kupunguza vifo vinavyotokana
na ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Lakini madawa
haya hayawezi kumaliza ugonjwa shambani kabisa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha kwamba vifaranga wako wanatoka katika vyanzo
vilivyothibitishwa kuwa havina huu ugonjwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Tengeneza utaratibu wa kufanya usafi wa mabanda na mazingira mara
kwa mara unapobadilisha makundi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">ya kuku kwa kutumia
viuatilifu vilivyopendekezwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Panga
utaratibu wa kuchunguza afya za kuku wote wenye umri zaidi ya miezi mitano (5)
mpaka hapo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kundi lote
litakapoonyesha kwamba hakuna kuku mwenye maambukizi, kuku salama wahamishiwe</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">katika mabanda safi.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu wa kuhakikisha watu, wanyama, ndege wa aina nyingine na ndege wa
porini hawazururi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">shambani au bandani.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">KIPINDUPINDU
CHA KUKU (FOWL CHOLERA)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MAELEZO</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa wa kuku unaosababishwa na
bacteria ambao huenea kwa haraka na kusababisha vifo vingi. Ugonjwa hushambulia
kuku na ndege wa aina zote ijapokuwa jamii ya bata huathirika zaidi kuliko
kuku.</span></div>
<a href="https://www.blogger.com/null" name="more"></a><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0in; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-bidi-font-weight: bold; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo
cha maambukizi ni hewa, maji na chakula kilichochafuliwa na kinyesi cha kuku
wagonjwa.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kwa
kawaida ugonjwa huanza kwa kuingiza katika shamba/banda kuku wagonjwa kutoka
nje. Baada ya</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">vimelea kuingia
huenea kwa kupitia maji au vyakula vilivyochafuliwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Udongo uliochafuliwa na kinyesi cha kuku mgonjwa huweza kuchafua
maji na vyakula</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hewa kutoka kwa kuku wagonjwa inaweza kuwa chanzo cha maambukizi.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Panya, ndege na wanyama wengine wanaweza kueneza ugonjwa kwa
kubeba mizoga ya kuku waliokufa kwa ugonjwa na kuchafua maji na vyakula.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanaweza
wasionyeshe dalili zozote za ugonjwa, lakini dalili zifuatazo zinaweza
kuonekana:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya ghafla vya idadi kubwa ya kuku waliokuwa na afya</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanakonda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanapumua kwa shida, wanakohoa na kupiga chafya</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo wa rangi ya kijivu, njano au kijani na unaonuka</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga wanaonyesha ulemavu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuvimba magoti na kifundo cha mbawa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kichwa, upanga na undu hugeuka kuwa rangi nyeusi au zambarau</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya kuku vinaweza kufikia asilimia 20</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa ya damu kwenye mapafu, utumbo na kuzunguka moyo.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ini huvimba, laini na kuonekana kama limepikwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uchafu mgumu uliogandamana katika eneo linalozunguka utumbo,
kwenye masikio na machoni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Pua na mdomo kuwa na makamasi mazito na machafu</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">v<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Yapo madawa
mengi aina ya <b>antibiotiki </b>na <b>sulfa </b>ambayo yanaweza kutumika kwa
ajili ya tiba na kinga.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">v<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Arial;"></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Calibri;">Pata ushauri wa daktari.</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utaratibu
ulio mzuri zaidi ni kuondoa kuku wote kutoka kwenye shamba/banda ambalo ugonjwa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">umethibitishwa,
kupuliza dawa za viuatilifu kabla ya kuingiza vifaranga na kuku wapya</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mabanda
yote ya kuku yapuliziwe dawa za viuatilifu kabla ya kuingiza kuku wapya.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wapya
watenganishwe na kuchunguzwa kwa muda wa angalau mwezi mmoja kabla ya</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kuwachanganya na kuku
wengine.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga
visichanganywe na kuku wakubwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
unafuata kanuni za ufugaji bora ili kuku wakue vizuri na wasiathirike</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b></div>
<div align="center" class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MAFUA YA KUKU (INFECTIOUS CORYZA )</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na bacteria ambao
hushambulia zaidi kuku na ndege wa porini. Ugonjwa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">hushambulia kuku wa
umri wowote.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo cha maambukizi ni maji na chakula kilichochafuliwa na
kinyesi cha kuku wagonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku au ndege wagonjwa huambukiza wenzao kupitia mfumo wa hewa
wanapopiga chafya.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa huu
hushambulia zaidi mfumo wa hewa na hivyo kusababisha dalili zifuatazo:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Makamasi mazito yenye usaha hutoka puani</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku anashindwa kupumua, hukohoa na kupiga chafya</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Harufu mbaya kutoka kinywani na machoni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uso mzima unavimba pamoja na upanga</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya kuku vinaweza kufikia asilimia 20</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Madawa aina ya <b>sulfa
</b>na <b>antibiotiki </b>yanaweza kutumika kwa ajili ya tiba na kinga.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Iwapo
ndani ya shamba moja kuna kuku wa aina tofauti, k.m. vifaranga, kuku wazazi,
kuku wakubwa,</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">jaribu kuwatenganisha
ili mabanda yao yasikaribiane</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Pale
inapowezekana, jaribu kupanga utaratibu wa kila kundi la kuku lishughulikiwe na
mfanyakazi wake ili kuzuia kueneza maambukizi.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
kuku wagonjwa wanatengwa na wale wazima</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Tumia
maji yaliyowekwa dawa aina ya klorini</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu wa kuhakikisha watu, wanyama, ndege wa aina nyingine na ndege wa
porini hawazururi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">shambani.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">UGONJWA SUGU WA MFUMO WA HEWA</span></b></div>
<div align="center" class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">(CHRONIC RESPIRATORY DISEASE-CRD)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MAELEZO</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ni ugonjwa
unaosababishwa na bakteria ambao hushambulia zaidi kuku na bata mzinga.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo cha maambukizi ni maji na chakula kilichochafuliwa na
kinyesi cha kuku wagonjwa na wenye</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vimelea. Pia kupitia
mfumo wa hewa kutoka ndege wagonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njia kuu ya kuenea kwa maambukizi ni kupitia mayai, hivyo
maambukizi huendelea kutoka kizazi hadi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kizazi.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Tahadhari: Wageni, wafanyakazi na magari yanaweza kusambaza
ugonjwa kutoka shamba hadi shamba au banda hadi banda</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa huu
hushambulia zaidi mfumo wa hewa na hivyo kusababisha dalili zifuatazo:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku hukoroma</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku hutoa makamasi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanakohoa kwa muda mrefu, wiki hadi miezi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuvimba macho</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kutingisha
kichwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo
vya kuku vinaweza kufikia hadi asilimia 20</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Athari kubwa za ugonjwa huu ni kwenye mfumo wa hewa, hivyo
mabadiliko yanakuwa katika mfumo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">mzima wa hewa.</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kamasi nzito zenye usaha zilizotapakaa kwenye pua, koromeo, mapafu
na vifuko vya hewa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Madawa
aina ya <b>sulfa </b>na <b>antibiotiki </b>yanaweza kutumika kwa ajili ya tiba
na kinga.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata
ushauri wa daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu wa kuhakikisha wafanyakazi na watu wengine wanazuiwa kuranda randa
kutoka banda</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">hadi banda. Ikiwa
lazima kufanya hivyo, basi pawepo utaratibu wa kuoga na kubadilisha nguo kati
ya</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">banda moja kwenda
jingine.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Epuka
kuingiza kuku wagonjwa katika shamba/banda ambalo halina ugonjwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
mabanda yana joto linalostahili na mzunguko wa hewa mzuri, pia kuku wapewe
chakula cha Kutosha</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">KOLIBASILOSI
(COLIBACILLOSIS)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na bakteria na
hushambulia zaidi kuku na bata. Ugonjwa huu huathiri zaidi vifaranga.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo
cha maambukizi ni maji na chakula kilichochafuliwa na kinyesi cha kuku
wagonjwa. Bakteria</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Wanaosababisha
ugonjwa wameenea kila mahali hivyo kuweza kuchafua maji na chakula.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga
wanaweza kupata maambukizi wakiwa bado ndani ya yai kabla ya kuanguliwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mayai
machafu yenye bacteria ndiyo njia kuu ya kuambukiza vifaranga kupitia kitovu
baada ya</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kutotolewa. Pia mayai
yenye maganda dhaifu na makasha machafu ya kubebea mayai ni chanzo kingine</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">cha maambukizi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanaonekana kuzubaa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanatoa sauti ya chini chini</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanajikusanya karibu na taa inayotoa joto</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuharisha na kinyesi kugandana katika njia ya haja</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ngozi ya kifuani ina uvimbe</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya vifaranga vinaweza kufikia asilimia 10, vifaranga walio
totolewa inaweza kufika asilimia 50.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Sehemu
ya haja inaweza kuzibwa na kinyesi kilichokauka</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njano
ya yai kutapakaa tumboni, uchafu wenye rangi nyeupe au kijani, ukiwa na damu
Uvimbe kwenye ini, utumbo na utandu wa tumboni</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Madawa aina ya <b>sulfa
</b>na <b>antibiotiki </b>yanayofaa yanaweza kutumika kwa ajili ya tiba na
kinga.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Angamiza
kwa kuchoma moto vifaranga wote ambao hawakui vizuri na wanaonyesha dalili za
ugonjwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mabanda
yote ya kuku yapuliziwe dawa za viuatilifu kabla ya kuingiza kuku na vifaranga
wapya.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: center;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">MAGONJWA MUHIMU YA
VIRUSI</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mdondo/Kideri,
Gumboro, Mareksi, Ndui ya Kuku, Mafua Makali ya Ndege </span></i></b><i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">na <b>Ugonjwa
Unaoathiri Mfumo wa Fahamu.</b></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MDONDO/KIDERI
(NEWCASTLE DISEASE)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na virusi ambao
hushambulia aina zote za spishi za ndege, ijapokuwa kuku ndio aina
inayoathirika zaidi. Binadamu na wanyama wengine pia wanaweza kuambukizwa.
Ugonjwa huathiri mifumo ya fahamu, njia ya chakula na hewa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo cha maambukizi ni maji, chakula kilichochafuliwa na kinyesi
cha kuku wagonjwa. Pia maambukuzi huweza kupitia mfumo wa hewa kutoka kwa kuku
wagonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku, vifaa vya kazi na bidhaa zitokanazo na kuku (nyama, mayai,
manyoya na mbolea) kutoka mashamba yenye ugonjwa zinaweza kueneza ugonjwa
kutoka shamba moja hadi jingine.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga wanaweza kupata maambukizi kutoka vituo vya kutotolea
vifaranga kutokana na maganda ya</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">mayai
yaliyochafuliwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya ghafla vya idadi kubwa ya kuku katika shamba/banda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanatetemeka na kushindwa kutembea</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku hupooza miguu, mabawa na kupinda shingo; na hujizungusha
mahali alipo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku huharisha kinyesi cha kijani na wakati mwingine chenye
mchanganyiko wa rangi ya njano</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku huzubaa na kuacha kula</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku hukohoa, hupiga chafya na kupumua kwa shida</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">vinaweza kufikia <b>asilimia
100</b>, kutegemea na umri na aina ya ndege</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa huathiri
zaidi mfumo wa hewa na njia ya chakula, hivyo mabadiliko yanayoonekana kwenye
mzoga ni pamoja na:</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa ya damu kwenye mfumo wa hewa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kamasi nzito zenye rangi ya njano kwenye koromeo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utandu mweupe kwenye mifuko ya hewa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Bandama kuvimba</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uvimbe kwenye kichwa na eneo la shingo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa madogo madogo ya damu kwenye kifua, mafuta na utandu wa
tumboni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Damu kuvia kwenye mfumo wa usagaji chakula - juju, firigisi, tumbo
na utumbo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"></span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-bidi-font-weight: bold; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hakuna tiba ya
ugonjwa huu ila kuku wapewe <b>antibiotiki.</b></span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu wa kuhakikisha wafanyakazi , wageni na ndege hawaingii hovyo kwenye
shamba/banda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Angamiza
mizoga yote kwa njia stahiki kwa kuchoma moto au kufukia kwenye shimo refu
ardhini.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
banda la kuku lina hewa ya kutosha na epuka msongamano mkubwa wa kuku.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Fanya
usafi wa mara kwa mara kwenye vyombo vya kuwekea maji na chakula, pamoja na
mabanda ya kuku.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Zuia
uingizaji holela wa kuku wageni wasiochanjwa kwenye shamba/banda. Kuku
wanaoingia shambani/ bandani watoke maeneo yasiyokuwa na ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Tenganisha
kuku kufuatana na umri</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maeneo
yenye ugonjwa yawekwe chini ya karantini na mabanda yapulizwe dawa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wapewe Chanjo </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">tangu vifaranga wa umri wa siku 3, baada ya wiki 3 – 4, na baadaye
kila baada ya miezi 3.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Gumboro
(Infectious Bursar Disease)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na virusi ambao
hushambulia zaidi kuku, bata maji na bata mzinga. Kuku na bata wadogo hadi wiki
12 ndio wanaoathirika zaidi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;"><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo
cha maambukizi ni maji, chakula na vifaa/vyombo vya shambani vilivyochafuliwa
na kinyesi cha kuku wagonjwa na wenye vimelea.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi
pia huenea kupitia mfumo wa hewa, kwa vumbi lenye vimelea katika mabanda.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chukua Tahadhari</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">: Wageni, wafanyakazi na
magari yanaweza kusambaza ugonjwa kutoka shamba</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">hadi shamba au banda
hadi banda. Hii ni pamoja na kuku hai, vifaa/vyombo vya shambani na bidhaa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">zitokanazo na kuku
(mayai, nyama, manyoya na mbolea) wanaosafirishwa kutoka mashamba/mabanda</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">yenye ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo mweupe wenye maji maji</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanadonoana kwenye sehemu ya kupitishia haja, na sehemu hii
huvimba</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku hulala kifudifudi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanashindwa kutembea na wanatetemeka</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya kuku vinaweza kufikia hadi asilimia 30, na kupungua jinsi
wanavyozeeka</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Sudi (mkia) ya kuku huvimba mara mbili ya kawaida na kujaa maji.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa ya damu kwenye miguu na mapaja.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hakuna
tiba maalum</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuku
wapewe <b>vitamini </b>na maji kwa wingi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Antibiotiki </span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">husaidia maambukizi nyemelezi.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 27pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata
ushauri wa daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mizoga, makapi na vifaa vingine vilivyochafuliwa na kuku wagonjwa
vichomwe moto au kuzikwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka utaratibu madhubuti wa kupuliza dawa za viuatilifu vinavyofaa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Baada ya kumaliza kuwauza kuku wote, fanya usafi wa mabanda na
kupuliza dawa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka utaratibu wa kuhakikisha wafanyakazi , wageni na ndege
hawaingii hovyo kwenye shamba/banda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wapatiwe Chanjo </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">katika
maji ya kunywa (angalia Ratiba)</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MAREKSI
(MAREK’S DISEASE)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na virusi ambao
hushambulia zaidi kuku, bata maji na bata mzinga. Kuku wa mayai ndio
wanaoathirika zaidi. Mara nyingi ugonjwa hutokea katika kuku wenye umri kati ya
wiki 12 hadi 24, ijapokuwa hata kuku wakubwa nao hupata ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi
pia kuenea kupitia mfumo wa hewa, kwa vumbi lenye vimelea katika mabanda na
vumbi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">litokanalo na
manyoya.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mate
ya kuku wagonjwa pia ni njia mojawapo ya maambukizi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Binadamu,
inzi na aina nyingine za ndege pia zinaweza kusambaza maambukizi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo mweupe wenye maji maji</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mboni ya jicho kuwa na rangi ya kijivu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Upofu kwenye kuku</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Miguu na mabawa hupooza</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku kupindisha kichwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kwa kawaida vifo ni kati ya asilimia 10 na 80.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uvimbe
mweupe karibu katika viungo vyote laini vya mwili: maini, figo, bandama na
ngozi.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 0.25in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Mishipa
ya fahamu kuvimba katika miguu na mbawa zilizopooza</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hakuna tiba
maalum</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mizoga,
makapi na vifaa vingine vilivyochafuliwa na kuku wagonjwa vichomwe moto au
kuzikwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu madhubuti wa kupuliza dawa za viuatilifu vinavyofaa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Baada
ya kumaliza kuwauza kuku wote, fanya usafi wa mabanda na kupuliza dawa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha
unatenganisha kuku wadogo na wakubwa hadi miezi 3, na watenganishe kuku kwa
umri</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifaranga
vya siku moja vipatiwe Chanjo </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">dhidi ya ugonjwa (angalia
Ratiba)</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">NDUI
YA KUKU (FOWL POX)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na virusi ambavyo
hushambulia zaidi kuku, jamii ya bata na aina nyingi ya ndege pori. Kuku na
ndege wa umri tofauti wote huweza kushambuliwa na sehemu zinazoathirika zaidi
ni zile zisizo na manyoya. Virusi vinaweza kuishi katika mazingira kwa muda
mrefu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo cha maambukizi ni vifaa/vyombo vya shambani
vilivyochafuliwa na kinyesi cha kuku wagonjwa na wenye vimelea.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi pia kuenea kupitia wadudu wanaouma kama chawa, kupe,
nzi weusi na mbu.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi pia kuenea kupitia majeraha wanayoyapata kuku
wanapopigana na kukwaruzana au kugusana</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi kupitia mfumo wa hewa na chakula</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa
unapoathiri ngozi hutokea vidutu vikubwa vya rangi ya kijivu au kahawia kwenye
upanga, undu, macho na mdomoni</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ugonjwa
unapoathiri sehemu laini za mwili, mabaka</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">madogo meupe hutokea
kwenye kona za mdomo, kuzunguka ulimi, ndani ya mdomo na kwenye koo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hakuna tiba</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuku wanaweza kupewa
<b>vitamini </b>na glucose kupunguza makali ya ugonjwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Antibiotiki </span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">na maji yenye
chumvi husaidia maambukizi nyemelezi.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata ushauri wa
daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wote walioathirika waondolewe shambani/bandani.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mizoga,
makapi na vifaa vingine vilivyochafuliwa na kuku wagonjwa vichomwe moto au
kuzikwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Pulizia
kemikali za kuua wadudu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu madhubuti wa kupuliza dawa za viuatilifu vinavyofaa japokuwa
inawezekana visiuwe</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">virusi wote</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wapatiwe Chanjo wakiwa na wiki 6. </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maeneo mengine chanjo inatakiwa
kufanywa mapema zaidi. (Angalia Ratiba).</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MAFUA
MAKALI YA NDEGE (HIGHLYPATHOGENIC AVIAN INFLUENZA )</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ni ugonjwa
unaosababishwa na virusi ambao hushambulia aina zote za ndege pamoja na
binadamu.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Chanzo
cha maambukizi ni mayai yaliyoambukizwa, ndege wagonjwa na mashine za kutotolea</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Zilizochafuliwa
na kinyesi cha kuku wagonjwa na wenye vimelea.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi
huenea kupitia maji maji ya kuku wagonjwa, kinyesi, vifaa na nguo za
wafanyakazi na maji ya kunywa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mayai
yaliyoambukizwa yakipasuka katika mashine za kutotolea yanaweza kuambukiza
vifaranga na</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kufanana
na maambukizi yanayotoka kizazi kimoja hadi kingine</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vifo vya ghafla</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kelele za kawaida za kuku hazisikiki tena</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku hukohoa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Pua kutoa makamasi na macho machozi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuvimba kwa uso</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Upanga na undu zinakuwa na rangi ya bluu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo (mara nyingi wa rangi ya kijani)</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Dalili za kuathirika mfumo wa fahamu, kama vile kupooza</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wengi huambukizwa lakini vifo ni vichache, asilimia 5 hadi
50.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uharo wenye damu.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njia ya hewa kuvimba – pua, koromeo, mifuko ya hewa pamoja na
utandu wa macho</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Ovari zinakuwa na madoa ya damu na kupungua ukubwa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Upanga na undu zinakuwa na rangi ya bluu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kichwa na shingo kuvimba</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mzoga unaonekana umekauka</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Misuli imevia</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa ya damu kwenye firigisi na mafindofindo ya tumboni</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 45pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hakuna
tiba maalum</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 45pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata
ushauri wa daktari</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mizoga,
ndege wagonjwa, makapi na vifaa vingine vilivyochafuliwa na kuku wagonjwa
vichomwe moto</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">au kuzikwa.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu madhubuti wa kupuliza dawa za viuatilifu vinavyofaa kwenye mabanda na
vyombo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Baada
ya kumaliza kuwauza kuku wote, fanya usafi wa mabanda na kupuliza dawa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka
utaratibu wa kuhakikisha wafanyakazi , wageni na ndege kutoka kwa majirani
hawaingii ovyo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kwenye shamba/banda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku
wanaotoka nje ya shamba wawekwe kwenye karantini kabla ya kuingizwa
shambani/bandani</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Zuia
ndege wa porini wasiingie kwenye mabanda</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MAGONJWA MUHIMU YA PROTOZOA</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Protozo ni vimelea vyenye chembe moja ambavyo
husababisha magonjwa kwenye ndege na wanyama.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mazingira ya joto na
unyenvuyevu husababisha kuongezeka kwa Protozoa. Maambukizi mengi ni kwa njia
ya kinyesi cha ndege wagonjwa kuchafua maji na chakula, nguo na viatu vya
wafanyakazi, pamoja na nzi na wadudu wengine. Magonjwa muhimu yanayosababishwa
na protozoa kwenye kuku nchini Tanzania ni: <b>Kuhara Damu </b>na <b>Histomonasi</b>.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">KUHARA
DAMU (COCCIDIOSIS)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na Protozoa ambao
hushambulia kuku na wanyama wengine. Ugonjwa huathiri kuku wadogo na wakubwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi
huenea kupitia kinyesi cha kuku wagonjwa kuchafua maji na chakula, udongo na
maranda.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njia
kuu ya maambukizi ni kupitia chakula na maji yaliyochafuliwa na vimelea</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi
yanaweza pia kupitia vifaa na vyombo vya shambani, nguo, wadudu na wanyama.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuhara
damu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mbawa
kushuka</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuzubaa
na kuacha kutaga</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kukosa
hamu ya kula</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kupunguza
kasi ya ukuaji na uzito</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kwa
kawaida vifo ni vingi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njia
ya haja kujaa damu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa
ya damu kwenye utumbo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa
madogo ya rangi nyeupe na nyekundu sehemu ya nje ya utumbo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Madoa
ya rangi ya kijivu sehemu ya ndani ya utumbo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utumbo
mkubwa mpaka sehemu ya kutolea haja imevimba na kuwa ngumu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Sehemu
ya chini ya utumbo mdogo imevimba na kuwa ngumu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0in; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utumbo
kujaa uchafu wa rangi ya kijivu na kahawia</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Amprolium
hydrochloride</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Sulfa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata
ushauri wa daktari</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maranda na aina nyingine za malalo yawe makavu wakati wote.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Fuga kuku kwenye mabanda yenye sakafu isiyo na matundu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Vyombo vya chakula na maji visiwekwe chini, vining’inie juu ya
sakafu kuzuia kuchafuliwa na kinyesi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Banda lisiwe na msongamano mkubwa wa kuku</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka utaratibu wa kuhakikisha wafanyakazi , wageni na ndege
hawaingii hovyo kwenye shamba/banda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Angamiza mizoga yote kwa njia stahiki kwa kuchoma moto au kufukia
kwenye shimo refu ardhini. Pia na maranda na vifaa vilivyochafuliwa vichomwe.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kutumia dawa za tiba kwa ajili ya kinga.
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hii ifanyike kwa muda mfupi kuepuka kuleta usugu wa vimelea. <b>Pata
ushauri wa daktari</b></span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 31.5pt;">
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">HISTOMONASI
(HISTOMONIASIS)<span style="color: #00128d;"></span></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na Protozoa ambao
hushambulia zaidi bata mzinga, kuku wanaweza kuwa na vimelea lakini hawaonyeshi
dalili, ijapokuwa pia wanaweza kuathirika. Bata na kuku wadogo ndio
wanaoathirika zaidi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi huenea kupitia kinyesi cha bata wagonjwa kuchafua maji
na chakula, udongo, na maranda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njia kuu ya maambukizi ni kupitia chakula na maji yaliyochafuliwa
na Protozoa</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi yanaweza pia kupitia kwenye yai na kifaranga kuanguliwa
kikiwa na ugonjwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kichwa kinageuka rangi na kuwa cheusi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kinyesi cha njano</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kinyesi kugandamana kwenye njia ya haja</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mara nyingi vifo huwa vingi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Uchunguzi wa
Mzoga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utumbo mkubwa kuvimba na kuwa na vidonda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Utumbo mkubwa wenye rangi ya kijivu na njano, na unaweza kuwa na
damu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maini yana vidonda vya duara vyenye rangi ya njano na kijani</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 40.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Uvimbe wa utandu unaozunguka utumbo iwapo vidonda vitatoboa utumbo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dawa
aina ya <b>Salfa </b>kuwekwa kwenye maji au chakula. Dawa hizi ni kwa ajili ya
tiba na kuzuia.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Bata mzinga na kuku watenganishwe wawe katika mabanda tofauti.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka utaratibu wa kuhakikisha wageni hawaingii ovyo kwenye
shamba/banda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Wageni wote wachovye viatu kwenye maji yenye dawa wakati wa
kuingia na kutoka shambani</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Weka utaratibu madhubuti wa kupuliza dawa za viuatilifu vinavyofaa
kwenye mabanda kabla ya kuingiza bata/kuku wapya</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Hakikisha vyakula na maji hayachafuliwi na kinyesi</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 38.55pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;"> </span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Tumia
dawa za minyoo kudhibiti minyoo ya utumbo mkubwa ambayo ndiyo inayoeneza
ugonjwa. Pata ushauri wa daktari.</span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">MINYOO
YA KUKU</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Minyoo huishi katika njia ya chakula kwenye
kuku na wanyama. Minyoo inaweza kuwa na faida kwa mnyama au inaweza kuleta
madhara. Minyoo mingi ya kuku husababisha madhara. Minyoo muhimu katika kuku ni
aina ya <b>Minyoo Bapa na Minyooya Duara</b>.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div align="center" class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 0in; text-align: center;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">MINYOO
BAPA (TAPE WORM INFESTATION)</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maelezo</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> Ni ugonjwa unaosababishwa na Minyoo Bapa
ambayo hushambulia kuku, kanga na njiwa. Minyoo huathiri kuku na ndege wadogo
na wakubwa ijapokuwa ndege wadogo wanaathirika zaidi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Jinsi Ugonjwa
Unavyoenea</span></b></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Maambukizi huenea kupitia kinyesi cha kuku, ndege na wadudu wa
kati (minyoo ya kwenye udongo,</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">kombamwiko, na
panzi).</span></div>
<div class="MsoListParagraph" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Njia kuu ya maambukizi ni kupitia chakula na maji yaliyochafuliwa
na wadudu wa kati wanaoneza</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">minyoo.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dalili</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Minyoo bapa (tegu) huishi tumboni na huweza kuziba utumbo na
kusababisha kifo</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku kukonda na kutokukua vizuri</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuku wanaonyesha ukosefu wa damu – macho na ndimi na sehemu zisizo
na manyoya hupauka</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kuhara damu</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kwa kawaida vifo huwa vingi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tiba</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Dawa za Minyoo – </span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">huwekwa kwenye maji au chakula.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-family: Wingdings; mso-fareast-font-family: Wingdings;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Pata
ushauri wa daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuzuia na Kinga</span></b></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Mabanda yajengwe na wavu kuzuia wadudu kuingia.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Pulizia dawa za kuua wadudu kwenye mabanda</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
<span style="font-family: Wingdings; font-size: 12pt;">Ø<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; font-stretch: normal;">
</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">Kinyesi cha kuku kikusanywe mara kwa mara na kusambazwa juani ili
kikauke na kuua lava.</span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin: 0in 0in 0in 22.5pt; text-indent: -0.25in;">
</div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"> <b> Itaendelea.... </b></span></div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/15820305589351104988noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-4383335098662546883.post-86212534715078196122015-01-20T12:02:00.002+03:002015-01-20T12:02:40.091+03:00ZIFAHAMU TARATIBU NA RATIBA ZA UCHANJAJI WA KUKU KUANZIA VIFARANGA NA KUKU WAKUBWA.<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt; text-align: center;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">TARATIBU NA RATIBA ZA
UCHANJAJI</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> Wakati wa kutayarisha mpango wa kuchanja
kuku kwa ajili ya kinga dhidi ya magonjwa, kuna vipengele vikuu sita Ambavyo
unatakiwa uvifahamu na kuvizingatia. Vipengele hivyo ni kama ifuatavyo:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">1. <b>Vifaranga vinavyoanguliwa
kwa pamoja</b>:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> Iwapo una kundi zaidi ya moja la vifaranga
wanaoanguliwa,</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Weka utaratibu wa chanjo ambao
utapunguza uwezekano wa magonjwa kuenea shambani. Hivyo basi,</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hakikisha vifaranga na kuku wote
wanapata chanjo kwa pamoja.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">2. <b>Umri wa kuchanja kuku: </b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kwa kuku ambao wanatarajiwa
kutaga mayai au kuwa kuku wazazi, chanjo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">nyingi hutolewa si zaidi ya mwezi
mmoja kabla ya kuku kuanza kutaga. Pia kuna baadhi ya chanjo ambazo
haziruhusiwi kwa kuku wadogo. (Angalia Ratiba).</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">3. <b>Magonjwa muhimu katika eneo
husika: </b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Ni muhimu sana kuelewa magonjwa
ya kuku yaliyopo katika eneo lako kabla ya kuandaa programu ya uchanjaji, hasa
kwa yale magonjwa ambayo chanjo zenye</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWeXYDy8AjAeudLILNVXTndBYrFyBEd0Rr41H5dFtcoiEatcbrnGrC_JpJXKjpnMRFd3vlfXh8zo9T1VASJsw8m8SwEgG_RyVPNBgjD2E0beWElLQBRHnfsuHnslKYSJwWf2uguLaVkdRW/s1600/spachic_resized.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWeXYDy8AjAeudLILNVXTndBYrFyBEd0Rr41H5dFtcoiEatcbrnGrC_JpJXKjpnMRFd3vlfXh8zo9T1VASJsw8m8SwEgG_RyVPNBgjD2E0beWElLQBRHnfsuHnslKYSJwWf2uguLaVkdRW/s1600/spachic_resized.jpg" width="246" /></a><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Vimelea hai hutumika. Hivyo basi,
sio busara kuanza kutumia chanjo za aina hii katika maeneo ambayo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Ugonjwa huo haujawahi kuripotiwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">4. <b>Hali ya kiafya ya kuku
watakaochanjwa:</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> </span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Usiwape chanjo kuku ambao wanaonyesha
dalili za kuathirika kwa mfumo wa hewa au wanaonyesha kuwa na minyoo au wadudu
wengine. Kwa kuku walio na dalili hizi chanjo zinaweza kuleta madhara na
zisifanye kazi.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">5. <b>Aina ya kuku
watakaochanjwa: </b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kuku wanaofugwa kwa ajili ya
nyama wanahitaji kinga ya muda mfupi, hivyo basi chanjo moja inaweza kutosha
kabla ya kufikia umri wa kuuzwa. Lakini kuku wa mayai na kuku wazazi wanahitaji
programu ya chanjo ambayo itawakinga na magonjwa kwa kipindi chote wanapokua na
kutaga. (Zingatia Ratiba).</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">6. <b>Historia ya Magonjwa katika
shamba: </b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kabla ya kuandaa mpango wa
chanjo, lazima ufahamu ni</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Magonjwa gani yaliyoenea katika
shamba.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">a) Kama unataka kuingiza kuku
wapya kutoka mahali ambako ugonjwa umeshawahi kutokea,</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">kuku hao wachanjwe wiki 3 kabla
ya kuwaingiza shambani</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">b) Iwapo utatumia chanjo yenye
vimelea hai, hakikisha kwamba magonjwa hayo yameshawahi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">kutokea katika shamba husika.
Usitumie chanjo hizi katika shamba ambalo ugonjwa huo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">haujawahi kutokea au kutambuliwa.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">c) Wasiliana na mashamba jirani
kufahamu iwapo wanatumia chanjo zenye vimelea hai. Toa taarifa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">kwa mamlaka za mifugo iwapo
unapanga kutumia chanjo hizo katika eneo lako. Pata ushauri wa daktari.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"><br /></span></div>
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">TARATIBU ZA UCHANJAJI</span></b>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Mambo muhimu ya
kuzingatia:</span></b><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">•Hakikisha unazingatia kwa makini
masharti ya mtengenezaji wa chanjo: jinsi ya kuhifadhi, kutayarisha na njia
inayotumika kumchanja kuku. Wakati wote zingatia masharti ya mtengenezaji
kuhusu uhifadhi wa</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">chanjo ili isipoteze nguvu.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><a name='more'></a> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Fuata ushauri wa daktari wa mifugo
unapoandaa programu ya chanjo.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Watoa chanjo wapatiwe mafunzo ya jinsi ya kutayarisha na kutoa
chanjo</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Chagua aina ya chanjo kulingana na umri na hali ya kiafya ya
kuku.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Fanya usafi wa mara kwa mara katika mabanda ili kupunguza wingi
wa vimelea kwenye mazingira.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Tumia
maji ambayo hayajawekwa dawa au kemikali kwa ajili ya kuchanganyia chanjo, k.m.
maji ya kisima, mvua, n.k. Maji ya kuchanganyia chanjo yawe na ubaridi, yasiwe
moto.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Changanya chanjo kabla ya kutumia na iwekwe mbali na kuku.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Pata ushauri wa daktari wa mifugo
kabla ya kuchanja kuku wagonjwa au wale ambao hawako katika</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">muonekano
mzuri</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Siku ya
chanjo, usiwape kuku maji kwa masaa 3 – 4 ili waweze kunywa maji yaliyowekwa
chanjo kwa</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">haraka.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Zoezi la uchanjaji lifanyike haraka ili kupunguza usumbufu kwa
kuku.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Tenganisha kuku waliochanjwa na wale
ambao hawajachanjwa.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Baada ya kuchanjwa, kuku wawekwe
kwenye banda linalopitisha hewa vizuri</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Baada ya kila zoezi la kuchanja,
wafanyakazi wabadilishe mavazi, viatu/buti zisafishwe na kuwekwa dawa, na vifaa
vilivyotumika viwekwe dawa ya kuua vimelea.</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">
</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Fuata utaratibu uliowekwa wa
kuharibu/kusafisha vifaa vilivyotumika kuchanja</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">• Weka kumbukumbu za uchanjaji vizuri</span><b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Mambo ambayo
hutakiwi kuyafanya unapochanja</span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">• Kumwaga chanjo ovyo
na kuchafua mikono au nguo</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">• Kuchanganya chanjo
za aina mbili au zaidi, isipokuwa pale tu mtengenezaji wa chanjo atakavyoagiza</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">hivyo, au kwa ushauri
wa daktari wa mifugo.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">• Kutumia chanjo
iliyopita muda wake</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">• Kutumia chanjo
iliyobaki ili itumike kwa kazi ya siku nyingine</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">• Kuchanja kuku ambao
wamepatiwa dawa aina ya antibiotiki.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">• Kuchanja zaidi ya
chanjo moja kwa wakati, iwapo haikuagizwa hivyo.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-top: 12.0pt;">
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt; line-height: 115%;">CHANJO ZINAZO PENDEKEZWA</span></b></div>
<br />
<table border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" class="MsoTableGrid" style="border-collapse: collapse; border: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-padding-alt: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-yfti-tbllook: 1184;">
<tbody>
<tr>
<td style="border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Aina ya Chanjo</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold;"></span></div>
</td>
<td style="border-left: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Umri wa
Kuchanja Kuku</span></b></div>
</td>
<td style="border-left: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Muda kati ya
kutoa chanjo</span></b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold;"></span></div>
</td>
<td style="border-left: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<b><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Njia
inayotumika kuchanja kuku</span></b></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="border-top: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Lasota – kwa
ajili ya Mdondo/Kideri</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kifaranga wa
Siku 3</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Rudia baada ya
siku 21, baada ya hapo kila baada ya miezi 3</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maji safi
yasiyowekwa dawa</span></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="border-top: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chanjo
inayohimili joto - I-2 kwa ajili ya Mdondo/Kideri</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kifaranga wa
Siku moja</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Rudia baada ya
kila miezi 4 kwa kuku wa mayai na wazazi</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Tone la chanjo
kwenye jicho kwa kila kuku</span></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="border-top: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hipraviar-B1 -
kwa ajili ya</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Mdondo/Kideri
na Ugonjwa wa Mapafu (Infectious Bronchitis)</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kifaranga wa
Siku moja</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Rudia baada ya
siku 21, baada ya hapo kila baada ya miezi 3</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maji safi
yasiyowekwa dawa</span></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="border-top: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">VIR-114 – kwa
ajili ya Gumboro</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Siku 10 au 14</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Inaweza
kurudiwa Siku ya 17 kwa</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">wale
waliochanjwa wakiwa na Siku</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">10; na Siku ya
28 kwa wale waliochanjwa wakiwa na Siku 14</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Maji safi yasiyowekwa
dawa.</span></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="border-top: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Avipro – kwa
ajili ya Ndui ya Kuku</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Wiki 7 hadi 14</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chanjo moja</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chanja
katikati ya ngozi</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">kwa kutumia
utando wa ngozi kwenye bawa</span></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="border-top: none; border: solid black 1.0pt; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chanjo ya
Mareksi</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Kifaranga wa
Siku moja</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin: 12pt 0in 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chanjo moja</span></div>
</td>
<td style="border-bottom: solid black 1.0pt; border-left: none; border-right: solid black 1.0pt; border-top: none; mso-border-alt: solid black .5pt; mso-border-bottom-themecolor: text1; mso-border-left-alt: solid black .5pt; mso-border-left-themecolor: text1; mso-border-right-themecolor: text1; mso-border-themecolor: text1; mso-border-top-alt: solid black .5pt; mso-border-top-themecolor: text1; padding: 0in 5.4pt 0in 5.4pt; width: 119.7pt;" valign="top" width="160">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0in;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Chanja ndani
ya tumbo au chini ya ngozi</span></div>
</td>
</tr>
</tbody></table>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/15820305589351104988noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-4383335098662546883.post-82749416142207317122015-01-15T15:41:00.000+03:002015-01-20T11:55:30.577+03:00Ni rahisi sana kutunza kuku wa kienyeji: jifunze namna ya kuwatunza kuku wa kienyeji.<br />
<div style="text-align: justify;">
<em>Unaweza kutunza kuku wa kienyeji na ukawa na kipato cha uhakika, pamoja na lishe nzuri kwa ajili ya familia.</em><br />
<em><br />
</em><br />
<strong>Ulishaji:</strong>
Kuku wa kienyeji wanaweza kulishwa kwa kumia mahindi, mchele, na mabaki
ya ugali. Vyakula hivi ni lazima vikaushwe vizuri na kusagwa vizuri.
Ulishaji ni lazima ufanyike katika sehemu safi au kwa kutumia vyombo
vilivyotengenezwa maalumu kwa ajilii ya kulishia kuku.</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="http://mkulimambunifu.org/wp-content/uploads/2013/01/Kuku-1.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" class="alignleft size-medium wp-image-434" src="http://mkulimambunifu.org/wp-content/uploads/2013/01/Kuku-1-300x182.jpg" height="102" title="Kuku 1" width="131" /></a><strong>Banda:</strong> Kuku wawe wa
kienyeji au wa kisasa, wanahitaji kuwa na banda zuri kwa ajili ya
malazi na kuwalinda. Wanahitaji chumba chenye nafasi ya kutosha na
kinachopitisha hewa ya kutosha. Ni lazima kuwawekea fito kwa kuwa ndege
hupenda kupumzika juu ya fito. Ni lazima banda la kuku lifungwe vizuri
nyakati za usiku ili kuzuia wanyama wanaoweza kuwadhuru kuku. Ni lazima
liwe safi wakati wote ili kuzuia magonjwa kama vile mdondo na mengineyo.
Usitumie pumba za mbao au nguo kuukuu kwenye viota vya kutagia kwani
huchochea kuwepo utitiri na funza wa kuku. Inashauriwa kutumia mchanga
laini.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
<strong>Maji ya kunywa:</strong> Kuku wapatiwe maji safi. Ni lazima kuangalia mara kwa mara na kuyabadilisha maji. Kamwe usiwape kuku maji machafu.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<em><br />
</em><br />
<strong>Chanjo:</strong> Chanjo kwa mifugo ni lazima ili kuzuia
mashambulizi ya magonjwa. Magonjwa yaliyozoeleka ni kama vile Mdondo,
Kideri, Ndui ya kuku, na homa ya matumbo (typhoid). Chanjo kwa kawaida
hutolewa mara moja kwa kila baada ya miezi miwili.<br />
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<strong>Uwekaji wa kumbukumbu: </strong>Kumbukumbu zijumuishe<strong> </strong>aina ya ulishaji, namba ya uzalishaji,<strong> </strong>muda wa mwisho wa matumizi, kiasi<strong> </strong>cha malisho kwa kila siku, idadi ya<strong> </strong>vifo, na idadi ya mayai yaliyozalishwa.</div>
<div style="text-align: justify;">
<strong> </strong></div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
<strong>Mwanzoni unahitaji nini?</strong></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
Wafugaji walio wengi wanauliza
wanahitaji nini katika hatua za awali ili kuweza kuanzisha mradi wa
ufugaji wa kuku. Hii itategemea aina ya kuku uliochagua kufuga.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
Ni busara kuwa na vifaa muhimu
vinavyohitajika na viwe katika hali ya usafi kabla ya kuweka kuku
bandani mwako. Kama unaanza na vifaranga, vifuatavyo ni vifaa muhimu
vinavyohitajika kwa ajili ya vifaranga 200.</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
• Tenga na utengeneze banda zuri lenye joto na hewa ya kutosha wakati wote.</div>
<div style="text-align: justify;">
• Vyombo vinne (4) vya kunyweshea maji, hii ni katika wiki 2 za mwanzo na uongeze vyombo taratibu kulingana na kuku wanavyokua.</div>
<div style="text-align: justify;">
• Vyombo vinne (4) vya kulishia chakula, na viongezeke kulingana na kuku wanavyokua.</div>
<div style="text-align: justify;">
• Matandazo makavu na safi, inaweza kuwa maranda au mabua ya ngano.</div>
<div style="text-align: justify;">
• Pakiti moja au mbili za dawa ya Coccid
(hii inapatikana katika maduka yote ya kilimo). Hata hivyo, utaratibu
wa chanjo ni lazima ukamilishwe.</div>
<div style="text-align: justify;">
• Chakula kwa ajili ya vifaranga ambacho kimezalishwa na watengenezaji wanaoaminika.</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<strong>Ufugaji wa kuku unaweza kuongeza kipato cha familia</strong></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
“Mimi
ni mfugaji mdogo wa kuku wa kienyeji katika viunga vya jiji la Dar es
Salaam. Nina kuku 65 ambao ninawafuga katika eneo dogo nyumbani.
Nilivutiwa kuanza ufugaji wa kuku wa kienyeji baada ya kutumia fedha
nyingi kununua mayai ya kuku wa kienyeji kwa ajili ya matumizi ya
nyumbani.</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<em></em><br />
<a name='more'></a><em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
Nilikua natumia zaidi ya shilingi elfu
thelathini (30000) kila mwezi kwa ajili ya kununua mayai ya kuku. Ndivyo
anavyoanza kusimulia mafanikio yake Bi. Haika Mcharo, ambae ni mfugaji.</div>
<div style="text-align: justify;">
<strong> </strong></div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
Msukumo huu ndio ulinifanya niwe na wazo
la kufuga kuku wa kienyeji. Nilianza na kuku 12 na sasa ninao kuku 65
wanaotaga na wanaotarajia kutaga. Sipati faida kubwa sana ila kwa sasa
sinunui tena mayai bali ninauza mayai. Faida nyingine ni upatikanaji wa
mbolea unaotokana na kinyesi cha kuku. Ninatumia kwa kulimia bustani ya
maua na mboga mboga, pia majirani wenye uhitaji wanakuja kwangu kubeba.
Kwangu, kufuga kuku wa kienyeji kuna umuhimu sana kwani najiongezea
kipato, ni kama akiba ambapo faida yake huzaana tu kama riba ya benki.</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="http://mkulimambunifu.org/wp-content/uploads/2013/01/Kuku-3.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" class="alignright size-full wp-image-436" src="http://mkulimambunifu.org/wp-content/uploads/2013/01/Kuku-3.jpg" height="99" title="Kuku 3" width="115" /></a>Malengo
yangu ni kuwa na kuku wengi ambao watagharamia karo ya watoto wangu,
malipo ya hospitali na gharama nyingine za nyumbani. Sihangaiki sana
katika kupata chakula cha kuku ninaowafuga kwani mbali na mchanganyiko
wa chakula ninaowanunulia kwa jina maarufu layers mash pia huwapa mabaki
ya chakula, majani, mabaki kutoka jikoni na, vyakula vya kujitafutia
muda wa jioni napowafungulia. Mfumo huu wa kufuga kuku kwa njia ya
kienyeji unatumia viungo vinavyopatikana kwa urahisi. Huwa ninazingatia
tiba mara ninapoona kuku wangu wanadhoofika. Nina daktari maalumu wa
mifugo ambaye hunipa ushauri wa tiba ipi niitumie na kwa wakati gani.
Pia ninazingatia chanjo zote ili kuwalinda na magonjwa.</div>
<em><br />
</em><br />
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
Hakuna changamoto kubwa
ninayokumbana nayo bali hali ya kuwatunza na kuwalisha inahitaji umakini
mkubwa ili wakue na kupata kile ninachokitarajia. Ufugaji wa kuku wa
kienyeji ni rahisi na hauhitaji gharama kubwa kwani waweza ukafuga kama
kikundi au mtu mmoja mmoja. Nimefanikiwa kuwashawishi akina mama 5 ambao
kwa sasa wameanza ufugaji wa kuku wa kienyeji. Lengo ni kuwa na kikundi
ambacho tunaweza kupata soko la kuuza mayai kwa uhakika na upatikanaji
wake uwe wa uhakika.</div>
Anonymoushttp://www.blogger.com/profile/15820305589351104988noreply@blogger.com1